Een heerlijke BBQ

Zondag 31 augustus is Ruud eerst gaan MTBen eigenlijk zouden ze niet gaan want het was warm en ze hadden toch wel wat geleden met de vloer leggen maar eenmaal s’morgens kon hij het toch niet laten. Sander kwam ook nog even langs dus die fietste meteen mee ieder nu wel zij eigen rondje want Ruud wilde rustig en maar een parcours en Sander wilde er meer. Daarna nog samen tosti’s gegeten en toen zijn wij boodschappen gaan doen voor J&F en daarna naar Rob en Danielle om F1 te gaan kijken. Het was nog steeds zo warm dus dat werd lekker in de buitenkeuken. Na de F1 is de BBQ aan gegaan en hebben we heerlijk zitten BBQen en toen zat het weekend er alweer op.

“ACTION!” 🎥

Zaterdag 30 augustus schreef Desiree op haar polarsteps:

Vandaag is het zover, we gaan naar de filmstudio’s! 🎥. We zijn heel blij dat het toch door kan gaan. We konden vandaag een beetje uitslapen en daarna natuurlijk in de make-up 💄 want wie weet worden we vandaag ontdekt! 😂 Het is een select groepje dat gaat, maar dat is alleen maar beter vind ik. De meeste mensen wilden aan het zwembad 🏊‍♀️ bakken en dat is natuurlijk ook helemaal goed. Aangekomen bij de filmstudio’s kijk ik naar Vees en zie ik een smile 😁 van oor tot oor, dus voor mij is deze dag nu al geslaagd. We wachten op onze tickets 🎟️ en gaan met een paar andere mensen en een gids de verschillende sets 🎥 langs. Het was een gevarieerd gezelschap met onder andere “hopang gangnam style”, deze gozer nam het allemaal echt een beetje te serieus en dacht oprecht dat hij de nieuwe Brad Pitt of Johnny Depp was, maar ik geef hem niet eens een kans bij een slechte bollywood film 🎦 , doe maar gewoon even normaal dacht ik bij mezelf 😊.

We kwamen langs diverse voertuigen, zo hebben we in de bus 🚌 van Prison Break gezeten, in de jeeps van Black Hawk Down en in de rijtuigen van Gladiator 😎. We gaan door en komen bij diverse filmsets, denk aan Prince of Persia (The Sands of Time), Astrid en Obelix, Cleopatra, Toetanchamon, Game of Thrones, Vinkings en nog veel meer.. we kijken onze ogen 👀 uit en vergeten bijna dat het al 30+ graden is 🥵. Het is wel echt bijzonder om te zien hoeveel nabewerking er nog nodig is en hoe knap het is, dat ze met eigenlijk zo weinig ruimte en spullen iets zo echt kunnen laten lijken in een film 🎥 of serie. Bij een van de sets van Gladiator was het aan onze groep om onze acteerskills te testen… ik kan je vertellen: we zijn niet zo goed 😅😂. Maar met de goede filmtechniek van onze gids en de perfect uitgekozen muziek 🎶 is het toch erg grappig geworden. En daarnaast was er aan inzet en inleving geen gebrek 😉. Ik moet ook wel eerlijk zeggen dat we geen voorbereidingstijd kregen en we het maar 1 keer mochten proberen, dus credits voor ons 😎. Nog wat interessante feitjes: Atlas Corporation Studios is opgericht in 1983 en bevindt zich op 5 kilometer van de ingang van de stad. Het is een van de oudste filmstudio’s van Marokko 🇲🇦 en wil de groei van deze industrie in de regio Ouarzazate stimuleren. Er zijn 25 verschillende sets op deze locatie te vinden. De reden dat de filmstudio (destijds) in Marokko is geplaatst was vanwege de kosten 💰 , het maken van films is in Marokko een stuk goedkoper dan in Europa, Amerika of zelfs Egypte. Last but not least, wij hebben op hetzelfde zand gelopen als onder andere Michael Douglas, Ridley Scott, Brad Pitt, Martin Scorsese, en nog veel andere 😎. Vees en ik denken 🤔 echter niet dat zij in dat hotel geslapen hebben 😂 Er stond eigenlijk een uur gepland voor deze excursie, maar dat hebben we niet helemaal gered 🙈, in de bus naar onze volgende stop zijn we het unaniem eens: we zijn heel blij dat de excursie toch door kon gaan.

R&R op klus

Zaterdag 30 augustus waren Ruud en Rob al vroeg op pad om 8.00 uur gingen ze op pad om bij Simone vriendin van Danielle laminaat te gaan leggen op de gehele bovenverdieping. Simone met Jorg hebben van de week de sleutel gekregen dus dat zou wel fijn want dan kunnen ze door. Het was wel een heel werk want ze zijn de gehele dag onder de pannen geweest. Ik ben na het opruimen, krantje lezen en strijken naar Danielle gelopen. Daar hebben we eerst allerlei boodschappen gedaan met de auto en daarna een grote ronde met Rex en de rest van de boodschappen. Bij terugkomst met zijn tweeën geluncht en daarna beide wat op de computer zitten werken. Na het uitlaten van Rex s ‘avonds en het douchen van de mannen gezellig samen zitten eten en toen naar huis.

Stoffige vrijdag 😅

Op vrijdag 29 augustus schreef Desiree op haar polarsteps:

We worden wakker 😴 en zien direct dat het erg mistig is buiten. Er is wat discussie over hoe of wat maar men zegt dat het zand is. Na het ontbijt 🍳 stappen we in de bus 🚌. Vandaag is een reisdag 🧭 met wat uitzichtpunten. Helaas vallen de uitzichtpunten wat tegen, want vanwege al het zand in de lucht/de mist/de wolken, is het uitzicht flink belemmerd. Wat ook tegenviel was dat we hoorden dat de excursie morgen naar onder andere de filmstudio 🎥 niet door kon gaan vanwege te weinig animo. Ik trok de stoute schoenen aan en vroeg onze gids of er toch niet iets mogelijk was.. maar helaas. Ik vroeg of we dan misschien zelf met een taxi 🚕 konden gaan maar vanwege veiligheidsredenen raadde hij dat af. Jammer maar helaas dus. Een tijdje later kwam hij bij ons langs in de bus 🚌 met de opmerking dat hij zijn collega ging vragen of er toch iets mogelijk was. Fingers crossed dus!! Tijdens de lunch kwam het verlossende antwoord: hij had akkoord gekregen en de excursie morgen gaat door!! 🥳 Eenmaal aangekomen in Ouarzazate klaarde ook het weer gelukkig op ☀️ .

We kwamen nog langs een kasbah die vorig jaar oktober (ook) getroffen was door de aardbeving maar al weer (deels) gerestaureerd is. In de avond besloten we met een groep naar het centrum te gaan om het “nachtleven” van Ouarzazate te beleven. Het was erg druk op straat met muziek 🎶 , winkeltjes en spelende kinderen 👧🏽. We hebben het niet te laat gemaakt, want wie weet worden we morgen wel ontdekt bij de filmstudio 🎥 en dan kun je er natuurlijk niet belabberd bij staan 😎. Slaap lekker en op naar morgen 😊

Een gezellig uitje in Dongen

Vrijdag 30 augustus na het ontbijt is Ruud gaan werken en ik snel het bed verschoont en toen kwamen Rob, Danielle en Rex hier na toe want we gingen een rondje lopen. Als eerste naar de begraafplaats want dat was al een tijdje geleden ( sorry ma ) en dat was wel te zien. Rob heeft het onkruid allemaal weggehaald en het zomergoed en toen zijn we naar de AVRI gelopen. Daar nieuwe plantjes gekocht en genoten van een heerlijk ontbijt. Daarna terug naar de begraafplaats en daar alles gezet en mooi gemaakt.

Toen terug door Dongen en wat boodschappen gedaan en toen was het tijd dat Berna kwam voor de koffie gezellig met Mark en Jessica. Daarna wat opgeruimd etc en toen was het weer etenstijd.

Danielle en Rob zijn nog bij een ander bedrijf gaan kijken naar markiezen en wat daar de prijzen zijn.  s’avonds kwamen Rob, Danielle en Rex om de badkamer na te kijken en te meten want maandag gaan ze bellen. Rob heeft hem helemaal getekend en berekend dus het moet nu goed gaan komen.

Sunrise in the dunes 🤩

Desiree schreef op donderdag 27 augustus op haar polarsteps:

Om 04:00 uur ging de wekker 🥱, en dat niet alleen, we werden gewekt door het personeel van het hotel. Ik had zelf een belletje 📞 naar de kamer verwacht, maar nee hoor er stond echt fysiek iemand op de deur te kloppen. Nog voor het ontbijt 🍳gingen we op een onvergetelijke excursie naar de duinen van Merzouga. We stappen het hotel 🏨 uit en daar staan de jeeps al op ons te wachten. We rijden ongeveer 60 km over verharde zandwegen, met alle lichten die we hebben aan. Ik vond het overigens wel heel sneu en vervelend, maar ik heb een vrouw van 70+ achterin de kofferbak laten zitten omdat ik zelf niet durfde in verband met wagenziekte 🤢, maar deze powervrouw had echt nergens last van! Eenmaal aangekomen bij het einde van de verharde wegen, begint het échte avontuur.

We stappen uit de jeeps 🚗 (want die mogen vanuit ecologische overwegingen niet mee, overigens verbaas je je wel over wat voor troep er wel in de duinen mag) en we stappen op een dromedaris 🐪. We gaan namelijk naar een van de hoogste duinen. Jammer genoeg waren er veel wolken ☁️ waardoor de zonsopkomst niet in alle glorie te aanschouwen was, maar toch zien we de schitterende kleuren van het duinlandschap doorlopend veranderen in de vroege ochtendzon ☀️. Onze dromedaris gids heeft deze ritjes vaker gedaan, want hij heeft de leukste foto’s 📷 van ons gemaakt. Toen de zon opgekomen was, zijn we weer opgestegen op onze dromedaris 🐪 en was het tijd om terug te gaan naar de jeeps en uiteindelijk het hotel 🏨. We moesten snel ontbijten 🍳 en de spullen inruimen want we gingen vertrekken naar de Todrakloof! Ik ben benieuwd….

De Todra Kloof ⛰️

Nadat we in de bus zijn gestapt, nog vol verhalen over de ochtend activiteit, volgen er wat uitzichtpunten en stops. Zo gaan we langs een winkeltje/bedrijfje met fossielen. Prachtige handgemaakt aanrechtbladen, waskommen, fonteinen ⛲️ en kleine plankens, bakjes en bordjes. Mijn brein 🧠 kan altijd maar moeilijk geloven/volgen hoe dat werkt met die fossielen.

Niet veel later stoppen we bij een gebied vol met waterputten. Het bestaat uit honderden vervallen waterputten die ooit met de hand 🤚 gegraven zijn. De waterputten zijn enkele meters groot en staan onderling met elkaar in verbinding middels een ondergronds kanaal. Helaas zijn al deze putten inmiddels droog 😔. De weg vervolgd en we komen bij een verlate oase, waarom verlaten? Omdat het water 💦 hier helaas verdwijnt en het niet mogelijk was voor de mensen om de gewassen in leven te houden. Een stukje verder stoppen we weer, wederom een oase, maar deze is nog wel in volle glorie en bloei 🌺. Helaas is hier ook een vervelende verkoper aanwezig. Hij is erg opdringerig en raakt mijn hoofd en schouders steeds aan. Vees wurmt zich er tussen waardoor ik naar de bus 🚌 kan lopen. Onze buschauffeur had dit op een afstandje bekeken en sprak de man hierop aan. Ook werd onze gids geïnformeerd. Het was blijkbaar ook bij andere mensen opgevallen want Vees kreeg complimenten hoe hij dat zo goed had opgelost. Onze buschauffeur en gids lieten het er niet bij zitten en toen wij op onze weg politie 👮🏼 tegen kwamen, zijn ze gestopt, uitgestapt en hebben ze verteld wat er was gebeurd. De meneer is (hoorden we later) gearresteerd.

Het is inmiddels 15:00 uur en dat betekend; lunchtijd. En je raad het niet… ze hebben hier frietjes 🍟!! Ik heb ze alleen zo snel opgegeten dat ik er geen foto van heb gemaakt 😂😅. Dan is het tijd voor een van de mooiste 😍 plekken in Marokko: de Todra Kloof.

Een spectaculaire rotskloof van zo’n 300 meter diep. Het ligt tussen palmoases, uitzichtpunten en berberdorpjes in. We beginnen onze kleine wandeling vanaf het restaurantje waar we geluncht hebben 🥪. We lopen door een prachtige oase en zien in de verte de rotsen al, deze zijn niet te missen! De gids verteld ons dat de rivier nu erg “hoog” staat, het hoogst sinds 10 jaar. Ik vind het zelf maar een zielig stroompje, maar zo blijkt maar hoe serieus de droogte hier is. Hij informeert ons over de verschillende gewassen 🌽 en hoe ieder stuk land van een andere familie is. Uiteindelijk komen we na een warme wandeling uit de De Todra Kloof (ook wel Todgha Kloof of Todra Gorge). De Todra Kloof ligt in het Atlasgebergte ⛰️ , net boven het stadje Tinghir. Met hoogteverschillen tot wel 300 meter 🔝 is de Todra Kloof zonder twijfel een van de indrukwekkendste bezienswaardigheden in het Atlasgebergte. De kloof is door de eeuwen heen uitgesleten door de Todrarivier rivier 💦 , met een smal ravijn als resultaat. Op sommige plekken is de ruimte tussen de hoge rotswanden slechts enkele meters! De kloof wordt gebruikt door diverse mensen voor verschillende doeleinde. Van picknicks 🧺 , tot barbecues 🍗 en van geheime dates tot winkeltjes, je ziet er van alles. Mijn oog valt op een leuke sjaal 🧣, de verkoper zweert dat het kasjmier is.. ik geloof er niets van en laat Vees de onderhandeling doen, 5 min later zitten we in de bus naar het volgende hotel en je raadt het al… zonder sjaal 😊. Morgen staat er een “saaie” dag op het programma, namelijk een doorreis dag naar het volgende hotel 🏨 en de volgende stad. Wel staan er een aantal uitzichtpunten op de planning. Mijn beentjes vinden het overigens geen probleem om morgen wat rustiger te doen 😅.

Lekker wokken

Donderdag 29 augustus was natuurlijk als eerste de wekelijkse boodschappen alleen deze keer was het gezelliger want Danielle ging ook mee. Rond de klok van 8.15 uur haalde Danielle mij op dus eerst de weekboodschappen en daarna nog even langs andere winkels. Daarna heeft Danielle mij thuis afgezet zodat ik de boodschappen op kon ruimen en nog zo het een en ander kon doen. Tegen 12.00 uur naar Danielle en Rob gelopen en daar heerlijk geluncht en Rex uitgelaten en toen naar Berna voor de koffie. Danielle en Rob zijn op zoek gegaan voor iets tegen de zon voor op of bij de ramen maar ze willen eigenlijk geen screens of rolluiken want dat vinden ze niet bij het huis passen. Dus nu zijn ze aan het kijken voor markiezen. Nadat Ruud thuis was van het werk en gedoucht had zijn we Danielle en Rob op gaan halen want die hadden ons uitgenodigd om te gaan wokken. Het werd een gezellige avond en het was weer heerlijk. Daarna Danielle en Rob weer afgezet en even gekeken naar de kleurstalen wat het zou kunnen worden als het markiezen worden.

🐒Morocco

Desiree schreef woensdag 28 augustus op haar polarsteps:

Vandaag is een reisdag, we gaan namelijk 500km rijden naar Erfoud. De rit is dan misschien lang, maar de landschappen maken dat meer dan goed 🤩. We stoppen onderweg een aantal keer. Vandaar dat ik een paar kleinere steps achter elkaar post, sorry voor de spam 😊 #sorrybutiamnotsorry. De eerste stop die we maken is bij de berberaapjes 🐒. De berberaap kwam vroeger voor van Marokko 🇲🇦 tot Libië 🇱🇾 en Egypte 🇪🇬 , maar komt nu alleen nog maar voor in de cederbossen van het Atlasgebergte in Marokko en Algerije, tot 2000 meter hoogte. En laten wij nu net in het Atlasgebergte zijn 🥳. Minder leuke feitjes: onderzoek 🧐 bevestigde het ergste, de berberaap stond op het punt van uitsterven. Minder dan 10.000 berberapen leefden nog in het wild (Marokko en Algerije), terwijl dat er in 1977 nog zo’n 23.000 waren… Jonge berberapen worden door stropers uit de natuur geroofd en daarna illegaal verhandeld 😔. De dieren eindigen vervolgens als huisdier of als toeristische attractie. Daarnaast wordt de natuurlijke leefomgeving van de berberaap in hoog tempo verwoest. De verwoesting van het leefgebied komt door klimaatverandering, overbegrazing, illegale houtkap 🪵 en productie van houtskool. De berberaap 🐵 is het meest in beslag genomen bedreigde zoogdier in de Europese Unie 🇪🇺 en een van de meest aangemelde primatensoorten bij AAP.

😍Morocco

Marokko is een van de landen in de wereld 🌎 die het meest door klimaatverandering getroffen is. De watervoorziening 💧 in het land neemt al jaren af. In de afgelopen 6 jaar ging dat nog sneller dan voorheen. Het land heeft al een aantal jaren op rij te maken met de ergste droogte van de laatste 40 jaar. Sommige dorpen zijn grotendeels verlaten en andere dorpen zijn helemaal verlaten, ze verdwijnen letterlijk onder het zand. Dat komt door een gebrek aan bomen 🌳 en planten 🌱 , de wind 💨 heeft daardoor vrij spel. De droogte heeft impact op het leven van de Zuid-Marokkaanse bevolking. Mensen leven hier, net als in de rest van Marokko, vooral van de kleinschalige landbouw 🧑🏽‍🌾 . Ze maken gebruik van slimme irrigatiesystemen. Maar omdat er amper water 💧 is, is dat systeem zo goed als verdwenen. En daarmee verdwijnt een leefcultuur die al eeuwenoud is. Marokko 🇲🇦 is zich al langer bewust van de gevolgen van klimaatverandering, ze zijn daarom in 2020 begonnen met het bouwen van installaties om zeewater 🌊 mee te kunnen ontzilten. Ook wordt het drinkwater in bepaalde delen gerantsoeneerd. Dan komt er op bepaalde tijden drinkwater uit de kraan. Er zijn allerlei plannen, maar het lijkt erop dat die plannen te laat komen. Het was een prachtige 😍 rit. Volgens mij had ik het nog niet gezegd maar de route liep door het Midden- Atlasgebied. We hebben ons verbaasd over de verscheidenheid aan landschappen die langs het raam voorbij gleden. De cederbossen 🌳 , palmoases 🌴 , rotsformaties 🪨 , apen die langs de weg zitten en de weidse uitzichten maken deze route tot één groot schilderij. We kwamen ook nog langs een oase. Oases maken deel uit van Marokko’s natuurlijke rijkdom. Met een oppervlakte van 77.000 km2 is de regio Tafilalet, in het zuiden van het land, de thuisbasis van de grootste oase 🌴 ter wereld. Deze groep oases, gelegen in de lagere valleien van de wadi’s Ziz en Ghéris, ligt verspreid over de steden Erfoud en Rissani. Ieder jaar moeten ze iets anders verbouwen om het land vruchtbaar te houden. Oh en misschien heb je ze al gezien op mijn foto’s, de verbrandde palmbomen 🌴. Als een palmboom ziek is, verbranden ze de buitenkant 🔥 5-6 maanden later komen er weer groene bladeren aan. Ik ben alleen de naam van de ziekte vergeten, iets met wit… Vees en ik zijn het er over eens, we hebben dan wel van 8:15 uur tot 17:30 uur in de bus 🚌 gezeten, maar zo voelde het niet.

Geslaagd.

Woensdag 28 augustus was Ruud heel de dag vrij want die moest op APK examen iets waar hij onnoemelijk van baalt. Iedere twee jaar examen hij vind het nergens over gaan en buiten waar het voor was veiligheid komt er nu zo veel meer bij kijken dus hij kijkt al uit naar zijn laatste keer dat hij moet maar ja vandaag was het weer zover. De buurman van Berna waar ik de krant altijd binnen gooi kwam met een cadeautje langs voor de krant altijd zo lief en attent al duizend keer gezegd dat dat niet hoeft maar telkens verzint hij wel iets anders wel heel lief daarna samen wat boodschappen gedaan en toen naar Berna en van daaruit is Ruud vertrokken naar Dordrecht. Na de koffie met Danielle en Rob Rex uitgelaten en toen naar huis gegaan. De post was inmiddels geweest en het vignet van Zwitserland is binnen voor de vakantie want daar komen we doorheen. Ruud belde om 16.00 uur het papiertje was weer binnen voor twee jaar dus er kan weer gekeurd worden. Daarna bij Danielle en Rob buiten gegeten want het was weer zo warm.

Fes; de culturele hoofdstad van Marokko 😍

Desiree schreef op dinsdag 27 augustus op haar polarsteps:

Om stipt 09:00 uur zaten we in het busje 🚐 klaar voor ons stadsbezoek aan Fes. Fez of Fès (Arabisch: فاس, Berbers: ⴼⴰⵙ) is de op één na grootste stad van Marokko, na Casablanca. Fez wordt beschouwd als de culturele hoofdstad van Marokko. Ons hotel 🏨 ligt trouwens in een buitenwijk van Fez. We kwamen er gisteren al snel achter dat een wandeling in een buitenwijk met zijn tweeën niet echt prettig wandelt. Dus nadat we koek, snoep 🍬 en chips hadden ingeslagen zijn we direct terug naar het hotel gewandeld. Dat is wel echt jammer, dat onze hotels niet in de bruisende centra van de steden liggen.

Maar terug naar Fes; het goed bewaarde oude centrum (dat nu als UNESCO Werelderfgoed 🌎 nog meer aandacht aan behoud en restauratie zal krijgen), trekt heel veel bezoekers. Ook zijn er diverse oude ambachten, zoals de tapijtindustrie (berbertapijten), aardewerk (van tajines tot de mozaïeken) en de oude leerindustrie, en wij gaan deze allemaal bezoeken 🥳. We beginnen rustig, de bus 🚌 zet ons af bij een van de Koninklijke paleizen, dit keer mogen we helemaal tot de poorten komen, maar het blijft de vraag wat zich afspeelt áchter deze grote poorten, dat zullen wij nooit weten 🤷🏼‍♀️. We gaan door, door de Joodse wijk, hét goud steegje van niet alleen Fes maar van heel Marokko en het uitzichtpunt op de stad. Deze meid 👩🏼 moet plassen… onze gids van Fes doet zijn best en na 3 keer een “nee” hebben we een “ja”. Ik wil een gegeven paard 🐴 niet in de bek kijken, maar het was een “hang wc” 🚽 en verder zal ik je de details besparen… maar je moet plassen of je moet het niet en dus besloot ik de uitdaging aan te gaan, zo goed en zo kwaad als het ging vond ik het goed gelukt 😂.

Toen kon het “echte” stadsbezoek beginnen. Onze gids had ons al minimaal 200 keer gewaarschuwd om dicht bij elkaar te blijven, op elkaar te letten en als groep te bewegen, ook onze stadsgids gaf aan dat je hier heel gemakkelijk verdwaald dus dat we bij elkaar moesten blijven. Ik zeg zelf altijd 10% mag sneuvelen, maar in dit geval is 10% nog best weinig 😂😜. We kwamen weer langs allerlei marktjes, winkeltjes en kraampjes, heel leuk, maar geen tijd om iets te kopen want we moeten bij elkaar blijven. De eerste stop is bij de Chouara leerlooierijen. Het traditionele proces van leerlooien en verven staat hier nog steeds centraal. We gaan een soort van huis 🏠 in waar we direct een muntblaadje krijgen aangeboden voor onder onze neus 👃🏼.

We ruiken niets, maar nemen het beleefd aan. We gaan een trap op, en nog een, en nog een, en nog een.. ik heb ze niet geteld maar ik had zeker onderschat hoeveel het er waren. Eindelijk zijn we boven. Een mooie winkel vol met leren jassen 🧥, tassen 💼, 🧢 en andere leerproducten. We wandelen door naar het dakterras, hier hebben we een prachtig 😍 uitzicht op de activiteiten van de ambachtsmannen en druk je bijna automatisch het muntblaadje stevig enthousiast onder je neus. We krijgen een interessante uitleg. Het leer is afkomstig van diverse dieren: geiten 🐐 , schapen, koeien 🐮 en dromedarissen. De huiden worden eerst in een wit vat geplaatst waarin een mix van water 💧 , kalksteen en duivenpoep 💩 zit. Door deze mix wordt het leer zacht gemaakt en worden de haren verwijderd. Enkele dagen later worden de huiden gewassen en in de bruine vaten geplaatst. Hier worden de huiden gekleurd. De kleuren 🎨 voor het leer worden uit natuurlijke producten gewonnen zoals saffraan (geel), cederhout (bruin) en indigo (blauw). Omdat saffraan een kostbaar product is worden deze huiden individueel gekleurd en zie je deze vaak in de zon liggen drogen. Ook na deze uitleg kun je iets kopen, als een of andere Hans Klok magische act waren er ineens waren meer verkopers dan toeristen 😂. Uitgerekend een vegetariër, die eerst huilend de winkel in ging komt trots en blij naar buiten met een nieuwe jas, maar ik zeg niets 😊. We gaan verder, door steegjes, langs een universiteit, om vervolgens te stoppen bij een winkeltje die tapijten maakt en verkoopt. Inmiddels ken je het principe; gezellig ontvangst, korte uitleg en vervolgens als een soort gevangen vogeltje proberen je niet te laten forceren tot kopen 😅😇.

Ze laten ze zien welke materialen er worden gebruikt voor welk type tapijt. Ook kun je zien welke werktuigen er worden gebruikt om de tapijten te weven. Uiteindelijk resulteert het harde werk van deze ambachtslieden in prachtige tapijten in alle soorten en maten. De vrouwen zijn soms wel 5-6 maanden bezig met 1 tapijt, het is werkelijk prachtig 😍, maar ik vind het toch nog wel duur en ik zou niet weten hoe ik het in mijn koffer 🧳 krijg. Behendig laten ze zien wat voor een klein pakketje 📦 ze ervan kunnen maken, maar dan past het nog steeds niet in mijn koffer.. de DHL service die ze aanbieden vertrouw ik niet helemaal, als het ooit al in Nederland 🇳🇱 aankomt is de kans dat ze het daadwerkelijk bij ons afleveren zeer klein 😉. De stadswandeling gaat veder, langs een moskee 🕌 (enkel toegankelijk voor Moslims) en een Hammam. Een enthousiaste man legt ons alles uit over de Hammam. We zouden het heerlijk vinden, maar helaas moet ik nog even wachten. Twee andere van onze groep hebben het wel geboekt, het was prima maar niet geweldig daarnaast was er van alles beloofd, zoals inclusief ophalen en terug brengen met een taxi 🚕 een tijdstip, etc. maar uiteindelijk waren ze pas veel later aan de beurt, moesten ze na de Hammam zelf maar uitzoeken hoe ze terug kwam en hebben ze uiteindelijk na 1 uur een taxi gevonden die ze -te duur- terug naar het hotel 🏨 bracht. Dus we hebben gelukkig niet zoveel gemist 🙃. We gingen verder, en al lijken de steegjes op elkaar, we hebben er slechts enkele dubbel gehad en we hebben ze lang niet allemaal gezien, wat een doolhof! We komen uit bij winkeltjes met traditionele kledij en kasjmier sjaaltjes 🧣. En je raadt het al, leuk ontvangst, interessante demonstratie en informatie ℹ️ en vervolgens als een lammetje naar de slachtbank.

We halen wat grappen uit met de mannen van onze groep totdat een van hun vrouwen de verkoper beledigd door te zeggen dat ze 15€ wilt betalen in plaats van 80€. Ik vang een gesprek op van een andere reisgenoot en verkoper, ze heeft een -eerlijk waar- prachtige sjaal 🧣 vast maar er zitten 2-3 gaten in. Toen ze dat aangaf zei hij dat het geen probleem was. Nee, zeker niet, maar ik vind het toch een probleem voor 75€ 😂. Sjaak was tijdens de demonstratie letterlijk “de Sjaak” want hij was de -gedwongen- vrijwilliger voor het omknopen van een sjaal rond zijn hoofd. En wat denk je? Nog voordat de sjaal van zijn hoofd was, heeft zijn vrouw deze -zonder onderhandeling en onder lichte dwang- gekocht 😅. Vervolgens is het voor ons (omdat ik Vees de onderhandelaar bij me heb) onmogelijk om voor een leuke prijs aan iets te komen, want de buit is al binnen 💰. Inmiddels is de temperatuur in de steegjes echt niet meer te doen 🥵 en maken we ons op om naar onze laatste stop van vandaag te gaan, de ambachtslieden voor aardewerk, pottenbakken en mozaïek. Het proces wordt aan ons uitgelegd. Mozaïek steentjes worden met de hand 🖐️ uit tegeltjes gemaakt in verschillende vormen. Daarna worden de mozaïeksteentjes dan ondersteboven in een mal gelegd en aan de achterkant gevoegd. Het resultaat laat zich dan zien in vorm van bijvoorbeeld een fontein ⛲️ of tafel. Ik zou echt dolgraag een prachtige fontein meenemen voor in de tuin, de prijs is echter 3.000€ en dat vind ik echt te veel. Ook hier zouden ze je producten met liefde en plezier opsturen via DHL, om hun verhaal kracht bij te zetten wijzen ze naar dozen 📦 die klaar staan voor verzending naar landen als Brazilië, Verenigde Staten en Australië, Vees tilt stiekem een paar dozen op en wat blijkt, een Marokkaans sprookje want ze zijn allemaal leeg 😂. Uiteindelijk ben ik ook gezwicht en heb ik mij laten verleiden voor het kopen van wat souvenirs 🤩. Nu hopen dat ze heel naar Nederland komen in mijn koffer 🧳. Na 10 uur en meer dan 12.000 stappen is het tijd om terug te gaan naar het hotel 🏨. Maar eerst stoppen we nog even bij de Carrefour voor onze lunch morgen in de bus 🚌, we rijden morgen namelijk meer dan 500 km door het Marokkaanse landschap op weg naar het Atlas gebergte. Wanneer we ons bed zien, zijn we direct vertrokken 😴.

Weer veilig thuis

Dinsdag 27 augustus eerst hier wat opgeruimd en van alles gedaan en daarna een ronde gelopen en bij Rob en Danielle nog wat opgeruimd en de pluktuin weer netjes gemaakt. Voor de rest van de tuin was het veel te warm. Jammer want ik had het graag helemaal aan kant gehad maar dit ging echt niet. Sávonds voor de laatse keer de vissen bij Danielle en Rob eten gegeven en zowel in de Oude baan als in de Kanaalstraat de groenbak buiten gezet. Rond de klok van 20.30 ging de poort open en tot onze verassing kwamen ze daar aan Rob, Danielle en rex die natuurlijk door het dolle was om iedereen weer te zien. Ook was er gedacht aan het landen kastje en heb ik hele mooie dingen gekregen wat een verwennerij.

Dag Tsjechië

Danielle schreef op dinsdag 27 augustus op haar polarsteps:

Vanmorgen na onze ochtendwandeling en ontbijt was het tijd om te gaan vertrekken. De laatste spullen in de auto en de sleutel ingeleverd bij de receptie. Inmiddels zijn we net de grens over naar Duitsland, dus op naar de snelweg en dan vol gas naar Nederland. Nog wat informatie over het Boheems Zwitserland waar we de laatste paar dagen hebben doorgebracht. Boheems Zwitserland Dit schilderachtige natuurgebied met zandsteenrotsen ligt aan de noordelijke grens met Duitsland op de plaats waar de rivier de Elbe Tsjechië verlaat. Het Tsjechische deel van het natuurgebied wordt Boheems Zwitserland genoemd en het Duitse deel Saksische Schweiz. Boheems Zwitserland is het jongste nationale park van Tsjechië, maar wordt al sinds de 19e eeuw bezocht door toeristen. De Zwitserse schilders Adrian Zing en Anton Graff waren één van de eerste en vonden het landschap zo op Zwitserland lijken dat ze het natuurgebied vernoemden naar hun thuisland. Het grootste stadje aan de rand van het natuurgebied is Děčín, een stad op amper 10 kilometer van de Duitse grens aan de rivier de Elbe. Mocht je dus ooit naar Tsjechië gaan, je mag dit zeker niet overslaan!

Dongen

De terugreis verliep op zich vlot, wat wegwerkzaamheden in Duitsland maar dat reed allemaal door. Enkel bij Dordmund was ongeveer 900 meter voor ons een gigantisch ongeluk gebeurd waardoor we 40 minuten op de snelweg stil hebben gestaan. Daarna reed alles weer vlot. Net voorbij Venlo gestopt voor ons “avondeten”. Ik denk dat we één keer per jaar naar MacDonalds gaan, altijd op de terug weg van vakantie. Zo was het mooi ook 19.00 uur geweest waardoor we 130 mochten de laatste drie kwartier naar huis toe. En om 20.30 uur opende de poort van de oprit weer. Home sweet home. Met heerlijke verse bloemen en een welkom thuis cadeautje 🥰. Nog even de auto inpakken en dan heerlijk onder de douche ons eigen bedje in. Bedankt allemaal voor het volgen van onze rondreis door Tsjechië en jullie reacties!

Meknes; Versailles van Marokko 🤩

Desiree schreef maandag 26 augustus verder op haar polarsteps:

Na een redelijk korte rit 🚌 zijn we aangekomen in Meknes. Meknes (Arabisch: مكناس, Berbers: ⴰⵎⴽⵏⴰⵙ) is een stad in het midden van Marokko. De stad heeft meer dan 600.000 inwoners. De stad is gelegen op een vlakte niet ver van het Atlasgebergte ⛰️ en de stad Fez. Het is een van de vier koningssteden 👑 van Marokko, samen met Fez, Marrakesh en Rabat. Wat meteen opvalt zijn de stadsmuren 🧱 , niet één, niet twee maar maarliefst 3 stadsmuren. In totaal hebben ze hier meer dan 40km aan stadsmuren! Direct na binnenkomst door de Bab Mansour (één van de toegangspoorten tot het oude centrum) zie je waarom Meknes Versailles van Marokko 🇲🇦 wordt genoemd. Wij gaan na binnenkomst direct weer via een andere stadspoort naar buiten. Met gevaar ⚠️ voor eigen leven moeten we daarvoor een weg oversteken, een zebrapad betekend hier helemaal niets 🙅🏼‍♀️ en je hebt ook nergens recht op 😅. Aan de andere kant van de poort bevindt zich een Joodse begraafplaats 🪦. Het zit heel diep in de Joodse traditie om leven en dood te scheiden. Daarom moeten overledenen buiten het dorp/de stad gebracht worden. Dit is dus ook de reden dat je op een Joodse begraafplaats meestal geen bloemen 🌺 aantreft. Het is traditie om in plaats daarvan een steentje op het graf te plaatsen. Vanaf de begraafplaats gaan we door naar het mausoleum van Moulay Ismail.

Dit doen we kriskras door de steegjes en marktjes van Meknes 🌆. Het is zo zoet dat je er niet alleen amper kunt lopen vanwege de hoeveelheid mensen maar ook de hoeveelheid bijen 🐝, wespen en alles wat er op lijkt is in grote getallen aanwezig. We hadden sowieso niet echt trek, maar ik zou niet zomaar iets in mijn mond 👄 hebben gedaan, want de kans dat er een beestje in zat of iets achter had gelaten was enorm (naar mijn idee 😅). Langs de gucci slippers en voorbij de Louis Vuitton tassen 💼 kwamen we uit bij ons restaurantje voor de lunch. Na de lunch hebben we een bezoek gebracht aan een metaalbewerker. Hij maakt van zilver sieraden 💍 , hij verwerkt zilver in schalen en andere huisdecoraties, na een leuke korte demonstratie was er uiteraard de mogelijkheid het een en ander te kopen, maar opgepast, een slechte deal ligt op de loer 😅, daar kwamen ook een aantal reisgenoten achter 💰.

We liepen terug naar de stadsmuur en gingen wederom een prachtige poort door. Daarachter bevond zich het mausoleum.

Moulay Ismail ibn Sharif was de tweede sultan van Marokko uit de dynastie der Alaoui. Hij was de zevende zoon van Moulay Ali Cherif. Hij was aanvankelijk gouverneur van Meknes onder zijn broer Rashid. Toen deze plots stierf, slaagde hij er in hem op te volgen. Meknes werd de nieuwe hoofdstad (vandaar dat het een van de koningssteden is 👑). De stad werd uitgebouwd met prachtige tuinen 🪴 en monumenten, waardoor het Versailles naar de kroon stak. Het werd gebouwd door blanke slaven, die waren gevangengenomen door de Barbarijse zeerovers 🏴‍☠️ . De stenen werden gehaald uit de Romeinse ruïnes van Volubilis en het El-Badipaleis 🏰 . Ismail had de reputatie zeer bloeddorstig 🩸 te zijn. Daarnaast werd van hem gezegd dat hij meer dan 500 concubines (ik moest even vragen wat dat was, maar extra vrouwen voor erbij, side chicks) en meer dan 1000 kinderen 👶🏽 had.

In 1703 werden er 525 zonen 👦🏽 en 342 dochters 👧🏽geteld. In 1721 waren er al 700 zonen 👦🏽. De opvolging van Ismail was niet goed geregeld. Daardoor ontstond er naar zijn dood een burgeroorlog ☠️ onder zijn vele zonen. De Abid al-Boekhari zouden bepalen wie er aan de macht kwam. Na een drukke, leuke en mooie dag gingen we met de bus 🚌 naar Fes. Hier blijven we 2 nachten 🌜. Morgen hebben we ook een lekker druk programma en gaan we veel te voet doen. Marktjes, steegjes, leerlooierij, tapijtmakers, traditionele kledij kleermakers en als laatste gaan we naar een mozaïek bedrijf / pottenbakker. Goed voor de stappen 🚶🏽‍♀️, minder goed voor de portemonnee 💰. Slaap lekker 😴

Alles aan kant

Maandag 26 augustus na het krantje en de koffie eerst maar eens wat opgeruimd en de was gedaan en daarna een grote ronde gelopen. In de krant stond een stuk van de open waterwedstrijd in Oosterhout die zondag had plaats gevonden en een van de afstanden was van Dongen naar Oosterhout. De foto bij dit stukje was vanaf de fietsbrug genomen het trainingsgebied van Desiree waar ze in de zomer haar baantjes zwemt.  De vazen van Danielle weggebracht want die komen morgen thuis en dan is het altijd wel leuk als er een bloemetje staat. Later weer opgehaald en in de Oude baan weggezet. Daarna nog de planten water gegeven en gezorgt dat alles er weer spik en span uit ziet.

Volubilis & Moulay Idriss

Op maandag 26 augustus schreef Desiree op haar polarsteps:

We konden vandaag gewoon een beetje uitslapen! Om 08:45 uur ⏰ zijn we vetrokken naar Volubilis. In het Berbers Oualili of Walili. Volubilis was een Romeinse nederzetting in het noorden van het huidige Marokko. Als je hierover iets wilt weten, moet je bij Vees zijn, ik wil niet als geschiedenis barbaar overkomen, maar ik vond het allemaal nogal een gesmijt met jaartallen, namen, volkeren, etc. 😅. Wat ik heb onthouden: Volubilis was het bestuurlijke centrum voor dit deel van Berbers-Afrika. In de vruchtbare regio werd grootschalig graan 🌾 en olijven verbouwd. Daarvan werd ook brood 🍞, olijfolie en zeep 🧼 gemaakt. De Berbers noemden de plaats in de 3e eeuw “Oualili”. Dat is nog steeds de huidige Marokkaanse naam. Het betekend lelie, een bloem 🌺 die bij licht opent en bij duisternis sluit. De aardbeving van 1755, die ook Lissabon teisterde, bracht de stad grote schade toe. In 1997 is Volubilis toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst 🌍 . Er is nog veel meer gebeurd daar, maar ik kon het allemaal niet echt volgen en opslaan 😇.

Mocht je vragen hebben, stel ze, dan vraag ik het aan Vees 😂 Dicht bij Volubilis ligt het stadje Moulay Idriss. Moulay Idriss of Moulay Idriss Zarhoun (Arabisch: مولاي إدريس, Berbers: ⵎⵓⵍⴰⵢ ⴷⵔⵉⵙ ⵣⵕⵀⵓⵏ). Deze stad is vernoemd naar de emir Idris I 👨🏼 Idriss I kwam aan in 789, die de islam ☪️ met zich meebracht en een nieuwe dynastie oprichtte. Uiteraard zijn we even gestopt voor een fotootje 📸. Nu is het tijd om terug te gaan naar Meknès voor een stadswandeling! 🚶🏽‍♀️